Tết là dịp để gia đình sum họp, con cháu thể hiện lòng thành kính đối với ông bà, cha mẹ. Để gia đình vui vẻ hưởng thụ sau một năm làm việc vất vả và nguyện ước cho năm mới hạnh phúc, thành công. Tất cả những ý nghĩa này được thể hiện qua các phương diện. Từ cách trang trí, sắp xếp nhà cửa, phong tục xin xăm đầu năm… và thể hiện qua cả ẩm thực. Đặc biệt là trong mâm cỗ ngày Tết.
Mục lục
Ẩm thực Tết Cổ Truyền Việt Nam
Văn hóa Việt Nam được biết đến là có sự đa dạng giữa các dân tộc anh em và các vùng miền với nhau. Ẩm thực ngày Tết cũng vậy. Đó là sự đa dạng, có nhiều cách thể hiện khác nhau, những món ăn khác nhau,..Nhưng song lại rất thống nhất, vì đều hướng đến giá trị văn hóa truyền thống chung của đất nước.
Sự đa dạng của ẩm thực Tết theo từng vùng miền
Dọc miền Tổ quốc những ngày Tết, không khó để chúng ta bắt gặp những bức tranh ẩm thực khác nhau giữa 3 miền.
- Mâm cỗ đầu năm của miền Bắc được được bày biện khá thịnh soạn với rất nhiều món ăn như thịt đông, gà luộc, giò lụa, chả quế, bánh chưng, canh măng…
- Miền Trung không thể thiếu dưa món, bánh tổ, bánh tét, chả bò, thịt heo ngâm mắm…
- Miền Nam cũng có không ít những món ăn đặc sắc như canh khổ qua nhồi thịt, thịt kho nước dừa, củ kiệu, lạp xưởng…
Sự khác nhau này xuất phát từ văn hóa vùng miền và những yếu tố khách quan liên quan đến địa lý, khí hậu, đặc sản địa phương…
Sự thống nhất trong mâm cỗ ngày Tết của người Việt
Dẫu có nhiều khác biệt, song ẩm thực ngày Tết của người Việt vẫn có sự thống nhất:
- Màu xanh và màu đỏ được chọn làm màu sắc chủ đạo vì tượng trưng cho may mắn, tài lộc;
- Mâm cỗ thường nhất quán có 4 đĩa – 4 món hoặc 6 đến 8 đĩa – 8 món tượng trưng cho bốn mùa hoặc vạn lộc, ngăn chặn những điềm không may trong năm mới.
- Ngũ quả tượng trưng cho Ngũ hành, thể hiện mong muốn của gia chủ về một cuộc sống ấm cúng, sung túc, thuận theo tự nhiên, hợp lý với quy luật của đất trời.
Nhìn chung, mâm cơm ngày Tết của người Việt chính là biểu tượng của sự sung túc, đủ đầy và thể hiện cả tấm lòng thành kính mà con cháu muốn tri ân, dâng lên ông bà, tổ tiên của mình.
Ý nghĩa những món ăn đặc sắc có trong ngày Tết Việt Nam
Bánh chưng: Gắn với sự tích bánh chưng – bánh giày. Bánh chưng có hình vuông tượng trưng cho sự vuông vức, an lành của đất. Được làm từ gạo nếp, thịt lợn, đậu xanh được gói lại bằng lá chuối… Đây đều là những tinh hoa trong văn hóa nông nghiệp lúa nước của nước ta
Thịt đông: Sự hòa quyện của các nguyên liệu thể hiện mong muốn gắn kết giữa mọi người với nhau. Lớp thạch trong trẻo cũng mang ý nghĩa về 1 năm mới nhiều may mắn, thuận lợi.
Giò chả: Miếng giò tròn, dày tượng trưng cho hình ảnh phúc lộc đến nhà.
Thịt gà luộc: Tượng trưng cho khởi đầu thuận lợi, vạn phúc đong đầy.
Thịt kho: Miếng thịt vuông vức tượng trưng cho mọi sự đều thành công.
Canh khổ qua: Tết miền Nam không thể thiếu canh khổ qua. Canh khổ là món ăn cho rằng sẽ giúp họ đưa tiễn những muộn phiền trong năm cũ. Từ đó chào đón năm mới đến.
Dưa kiệu: là món không thể nào thiếu trong mỗi gia đình Việt. Theo quan niệm truyền thống, dưa kiệu tượng trưng cho tiền bạc, phú quý sẽ đến trong năm mới.
Mâm cỗ ngày Tết của người Việt Nam còn rất nhiều món ăn khác. Mỗi món ăn đều gắn với những ý nghĩa nhất định. Tất cả đều hướng về ước nguyện đưa những muộn phiền, điều chưa hay trong năm cũ sẽ nhanh chóng để bắt đầu một năm mới an khang, thịnh vượng.
Xem thêm các tin tức ẩm thực khác tại flt.vn
Nguồn: beptruong.edu.vn
